ลวดลายของผ้าตีนจกไม่เพียงสะท้อนความสวยงามเท่านั้น หากยังบ่งบอกถึงวัฒนธรรม ศิลปะ และความละเมียดละไมที่มนุษย์คนหนึ่งจะดลบันดาลให้กลายเป็นศิลปะอันเลอค่าได้บนผืนผ้าที่น่ามหัศจรรย์ และศูนย์สืบทอดศิลปะผ้าตีนจกแห่งนี้คือสถานที่ที่จะพาคุณเดินทางสู่โลกแห่งความงดงามของผ้าตีนจกจาก ฝีมือชาวไท-ยวนที่ผ่านการดูแลและเก็บรักษาอย่างดี ตลอดจนเป็นศูนย์สาธิตการทอผ้าตีนจกเพื่อสืบสาน ภูมิปัญญาพื้นบ้านอันทรงคุณค่านี้ไม่ให้สูญหาย ศูนย์ฯ แห่งนี้ก่อตั้งขึ้นโดยคุณอุดม สมพร และสมาคม ศิษย์เก่าโรงเรียนวัดแคทราย ซึ่งเป็นผู้สืบเชื้อสายชาวไท-ยวน โดยแรงสนับสนุนของหน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานเอกชน และองค์กรการกุศลต่าง ๆ เพื่อให้เป็นศูนย์วิชาการผ้าตีนจกสำหรับผู้สนใจศึกษาค้นคว้า นอกจากนี้ยังได้กราบบังคมทูลเชิญสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนิน เป็นประธานในพิธีเปิดศูนย์ฯ เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2534 ภายในศูนย์ฯ นั้นแบ่งพื้นที่เป็นสองส่วนด้วยกัน กล่าวคือ ส่วนแรกเป็นส่วนจัดแสดงผ้าจกที่ผ่านการดูแลรักษาตาม หลักวิชาการ ซึ่งนักท่องเที่ยวจะได้ชม ผ้าจกโบราณและผ้าจกที่ทอขึ้นใหม่ในลวดลายโบราณกว่าร้อยผืน ส่วนที่สองเป็นศูนย์สาธิตการทอผ้าให้ชม และมากกว่านั้นคือทุกคนจะได้ตื่นตากับกี่ทอผ้าจกที่พุ่งกระสวยด้วยมือใหญ่ที่สุดในโลก 9 ลายสำคัญของตีนจกไท-ยวน ลายโบราณของผ้าตีนจกไท-ยวนโบราณจะมีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 9 ลาย ได้แก่ ลายโก้งเก้ง ลายดอกเซีย ลายกาบ ลายหน้าหมอน ลายดอกแก้ว ลายหักนกคู่ ลายโก้งเก้งซ้อนเซีย ลายกาบดอกแก้ว ลายแคทราย ซึ่งลายแคทรายนี้เกิดขึ้นจากการที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ได้เสด็จมาที่วัดแคทรายและปลูกต้นแคทราย อาจารย์อุดม สมพรจึงเกิดแนวคิดการแกะรูปดอกแคทรายขึ้นมาเป็นลวดลายลงบนผืนผ้า นอกจากนี้ยังมีลายประกอบอื่น ๆ เช่น ลายดอกข้าวตอกลายขอประแจลายกูดลายนกคู่กินน้ำฮ่วมเต้าลายขอเหลียวลายนกเข้าโฮงลายนาคลายม้าลายนกลายซะเปาลายมะลิเลื้อยเป็นต้นเปิดให้เข้าชมทุกวันเวลา09.00-17.00 น.สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ โทร. +66 3230 0031
